- کرمهای گلوگاه!
مادرم یک باغ انار کوچک در شهرستان تفتِ یزد دارد. من چند سالی او را در فصل انار به تفت بردم تا انارهای باغش را تعیین و تکلیف کند. اما هر بار شاهد انارهای آفتزدهی بیشتری بودم. انارهایی که گاهی ظاهر قشنگی داشتند ولی کافی بود که بچینی و تاج آن را با یک چاقو جدا کنی و ببینی که داخل انار را یک پوسیدگی وحشتناک گرفته است.
آقا کاظم که از باغداران قدیمی تفت بود را آوردم تا ببیند چه میزان انار سالم و قابل فروش روی درختان باغ است. او درخت به درخت را نگاه کرد و بعد رقمی گفت. سپس شروع کردیم از صحبت دربارهی همان آفت میوههای انار که در پاراگراف قبل دربارهاش نوشتم. فهمیدم اسم این آفت به دلیل اینکه از قسمت تاج انار و آن بخش گلومانندش وارد انار میشود، “کرم گلوگاه” نام دارد و وقتی از او پرسیدم که چگونه میتوان این آفت را از بین برد و از شرّش خلاص شد، نکتهای گفت که هرگز فراموش نمیکنم.
گفت تا زمانیکه تمام باغداران تفت عزمشان را جزم نکنند این آفت پابرجا خواهد ماند و هر سال هم بیشتر خواهد شد. پرسیدم اگر ما این باغ را سم بزنیم آفتها از بین نمیروند؟ جواب داد که سمپاشی خیلی روی این آفت تاثیر ندارد و باعث از بین رفتن حشرات مفید باغ میشود و همین هم باعث میگردد که آفتهای بیشتری سراغ انارها بیایند. گفتم پس چاره چیست اینجوری اگر پیش برود که کمکم انار سالم در این شهر منقرض میشود. و اینبار او جوابی داد و در آخرش نیز نکتهای گفت که میتوان آن را به سایر آفتهایی که در فرهنگ، سیاست، اقتصاد و جاهای دیگر گریبان کشور ما را گرفته است و برای از بین بردن کرم گلوگاههای مهم مملکت، تعمیم داد. جواب او را در پاراگراف بعدی بخوانید.
برای اینکه از شرّ کرم گلوگاه خلاص بشوید مهمترین کار جمع آوری منظم میوههای انار آلودهی روی درخت و ریخته شده در کف باغ و نگهداری آنها در انبارها یا قفسههایی است که با توری ریز پوشیده باشند. توری ریز باعث میشود زنبورهایی که آفت را از بین میبرند، خارج بشوند و در باغ پراکنده شوند، اما حشرات بالغ کرم گلوگاه در قفسهی انبار حبس شوند و از بین بروند. امّا نکته اینجاست که تا زمانیکه تمام باغداران شهر اینکار را انجام ندهند، تلاشهای شما و بقیه فایدهای ندارد. چون حشرات بالغ انارهای آفتزده و جمعنشدهی باغهای دیگر، با پرواز کردن، به راحتی وارد باغ شما میشوند و دوباره تخمگذاری میکنند و یا اینکه آفت میوههای آلودهی باغهای آنها از راه آبی که از باغهای همه عبور میکند، دوباره وارد باغهای پاکسازیشدهی شما و دیگران میشود. یعنی یا همهباهم و یا هیچکس!
اینجا است که متوجه میشویم چرا اسلام اینقدر بر روی “امر به معروف و نهی از منکر” تاکید میکند. اینجا است که متوجه میشویم که هر کس و ناکسی نمیتواند هر کاری را به این بهانه که دوست دارد و دلش میخواهد انجام بدهد و کلمهی زیبای “آزادی” را در توجیه رفتارهای غیرقابل قبولش سر ببرد! اینجا است که متوجه میشویم هر جنگی در در هر گوشهای از این جهان رخ بدهد، جنگ همه است و هیچکس نمیتواند بگوید این جنگ به ما ربطی ندارد و جنگ ما نیست. اینجا است که شعار ” نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران” زیر سوال میرود. آری! زندگی تمام مردم جهان، به هم متصل است. نمیتوانیم یک زندگی را از زندگی دیگر جدا کنیم. فَاعْتَبِرُوا يَا أُولِي الْأَبْصَارِ.
- اگر کسی این کشتی سوراخ کند، همهباهم غرق خواهیم شد، نه فقط او!
گروهی از افراد بر يك كشتی سوار شدند و كشتی در عرصه دريا به حركت درآمد. يكی از مسافران به اين عذر و بهانه كه محلی كه در كشتی نشستهام، متعلق به خود من است، به سوراخ كردن همان نقطه از كشتی پرداخت. آب كمكم بالا آمد و تمام كشتی پر آب شد و سپس غرق گرديد. اگر ساير مسافران جلو اين مسافر جسور را گرفته بودند، از غرق شدن كشتی جلوگيری میشد.
- حُسن ختام: به نقل از کتاب “چهل حدیث امر به معروف و نهی از منکر”، گردآورنده: “رحمت پوریزدی”
قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِین:
«فَمَنْ أَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ شَدَ ظُهُورَ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَنْ نَهَی عَنِ الْمُنْکَرِ ارْغَمَ أُنُوفَ الْمُنَافِقِین»؛
هر کس امر به معروف کند مؤمنین را تقویت و پشتیبانی کرده است و هر کس نهی از منکر کند بینی منافقین را به خاک مالیده است. (خار و ذلیل کرده است)
Whoever Commands to Right [Ma’ruf], has firmly* supported* the believers,* and whoever Forbids Wrong [Munkar], has pushed* the nose* of the hypocrites* to the soil (humiliated them)