به فردوسی، حافظ، سعدی و کلّی شاعر و ادیب قرن‌های گذشته بیندیشید. ببینید نام و آثارشان چگونه تا به امروز ماندگار شده است. و این آثار عمیق و ماندگار را مقایسه کنید با نوشته‌های کم‌عُمق و سطحی امروز.
به بناهای تاریخی مانند تخت جمشید، چغازنبیل، سی و سه پل اصفهان و… که از قرن‌ها پیش برای ما به یادگار مانده‌اند نظری بیندازید. و این بناها را مقایسه کنید با ساختمان‌های امروزی که بعد از گذشت چند سال، کلنگی می‌نامند.
اسب، قاطر، الاغ و چهارپایانی که وسایل نقلیه‌ی دیروز بودند را مقایسه کنید با خودروهای لوکس و پُرشتاب امروز.
چرتکه‌های قدیم که روزگاری تمام محاسبات مهم را با آن انجام می‌دادند را مقایسه کنید با رایانه‌های پیشرفته و پرسرعت امروز.
آبگوشت و حلیم سنّتی دیرپز و پرخاصیتی که از قرن‌ها پیش به ما رسیده است را مقایسه کنید با فست‌فودهای صنعتی و کم‌خاصیت امروز.
روایت‌هایی که از عشاق قدیم خوانده‌اید و شنیده‌اید را مقایسه کنید با میک‌لاوها و بزن‌درروهای بدون چارچوب و بی حد و مرز امروز.
- القصه:
اجداد ما کارها را آهسته و ماندگار انجام می‌دادند ولی ما کارها را سریع، کم‌دوام و ازبین‌رفتنی انجام می‌دهیم.
- و اما به پارادوکس عجیب اسپری تاخیری در عصر شتاب دقت کرده‌اید؟
در زمانه‌ای که هوس‌های تند و تیز و کثیف جای عشق‌های طولانی و پاک را گرفته‌اند، در زمانه‌ای که افراد فست‌فود می‌خورند تا زود سیر شوند. با هواپیما پرواز می‌کنند و یا با خودروشان گاز می‌دهند تا هر چه زودتر به مقصد برسند. و تقریباً تا تمام کارهایشان را به سریع‌ترین روش ممکن انجام ندهند راضی نمی‌شوند، از اسپری و کاندوم تاخیری استفاده می‌کنند تا دیرتر ارضا شوند!
☆آقای کاتوزیان کتابی تحت عنوان “ایران، جامعه کوتاه مدت” دارد که در آن به این معضل در کشورمان اشاره کرده است. هر چند این اتّفاق مختص ایران نیست و اکنون جهان، جامعه کوتاه مدت شده است.
